มหาหิงค์คืออะไร?
มหาหิงค์ (Asafoetida) เป็นยาสมุนไพรที่ได้จากยางของรากต้น Ferula assa-foetida ซึ่งเป็นพืชตระกูลเดียวกับผักชีลาว แครอท และยี่หร่า ยางที่ได้นี้มีลักษณะเหนียว สีเหลืองถึงน้ำตาล และมีกลิ่นฉุนจัดมากจนบางคนอาจไม่ชอบ แต่ในทางสมุนไพรกลับเป็นที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลาย ทั้งในแถบอินเดีย ตะวันออกกลาง และประเทศในเอเชีย รวมถึงประเทศไทยด้วย
มหาหิงค์มีชื่อเรียกแตกต่างกันไปตามแต่ละพื้นที่ เช่น
- อินเดีย: เรียกว่า Hing ใช้เป็นเครื่องเทศและยาอายุรเวท
- จีน: เรียกว่า 臭草 (Chòu Cǎo) แปลว่า “สมุนไพรเหม็น” ใช้ในตำรับยาจีน
- อิหร่านและตะวันออกกลาง: เป็นส่วนประกอบในยาสมุนไพรและอาหาร
แม้ว่ากลิ่นของมหาหิงค์อาจไม่ชวนดมเท่าไร แต่คุณสมบัติทางยาและประโยชน์ที่ได้รับทำให้มันยังคงได้รับความนิยมมาจนถึงปัจจุบัน
ต้นกำเนิดของมหาหิงค์
มหาหิงค์มีถิ่นกำเนิดในแถบตะวันออกกลาง เช่น อิหร่าน อัฟกานิสถาน และปากีสถาน ซึ่งเป็นที่ที่ต้น Ferula assa-foetida เติบโตได้ดี ยางมหาหิงค์ถูกนำมาใช้ในตำรับยาต่าง ๆ มานานกว่าพันปี โดยเฉพาะในอินเดีย ซึ่งถือเป็นสมุนไพรหลักของการแพทย์อายุรเวท
การเก็บมหาหิงค์ทำโดยการกรีดรากของต้นพืช เพื่อให้ยางไหลออกมา จากนั้นปล่อยให้แห้งจนกลายเป็นก้อนแข็งที่สามารถนำไปใช้ได้ ซึ่งมหาหิงค์ที่มีคุณภาพดีมักมาจากอิหร่านและอัฟกานิสถาน เพราะมีความบริสุทธิ์สูงและให้สารออกฤทธิ์ที่เข้มข้น
มหาหิงค์ออกฤทธิ์อย่างไร?
มหาหิงค์มีฤทธิ์ทางยาหลายอย่าง โดยเฉพาะในเรื่องของระบบทางเดินอาหารและการลดอาการปวดเกร็ง มาดูกันว่ามันออกฤทธิ์อย่างไรบ้าง
1. ลดอาการท้องอืด ท้องเฟ้อ และแก๊สในกระเพาะอาหาร
มหาหิงค์มีสารสำคัญที่ช่วยผ่อนคลายกล้ามเนื้อในระบบทางเดินอาหาร ลดอาการบีบตัวของลำไส้ที่ทำให้เกิดแก๊ส ช่วยให้ลมที่ค้างอยู่ในท้องถูกขับออกมาได้ง่ายขึ้น
2. กระตุ้นการย่อยอาหาร
สารประกอบในมหาหิงค์ช่วยกระตุ้นเอนไซม์ย่อยอาหาร ทำให้กระเพาะและลำไส้ทำงานได้ดีขึ้น ช่วยป้องกันอาการอาหารไม่ย่อย
3. บรรเทาอาการร้องโคลิคในทารก
ในไทยและอินเดีย มหาหิงค์มักถูกนำไปละลายในน้ำหรือน้ำมัน แล้วนำมาทาบริเวณหน้าท้องของเด็กที่มีอาการร้องโคลิคหรือท้องอืด เพื่อช่วยให้ลำไส้ผ่อนคลายและลดอาการปวดเกร็ง
4. มีฤทธิ์ต้านจุลชีพและไวรัส
มหาหิงค์มีสารที่ช่วยต้านเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อรา จึงถูกใช้ในการรักษาการติดเชื้อทางเดินอาหาร และยังช่วยเสริมภูมิคุ้มกันของร่างกาย
5. ช่วยบรรเทาอาการไอและขับเสมหะ
มหาหิงค์สามารถใช้เป็นส่วนผสมในยาแก้ไอ เนื่องจากช่วยลดการอักเสบในลำคอ ทำให้เสมหะขับออกได้ง่ายขึ้น
6. ช่วยปรับสมดุลฮอร์โมนในร่างกาย
มีการศึกษาพบว่ามหาหิงค์อาจช่วยปรับสมดุลของฮอร์โมนบางชนิด และมีฤทธิ์ช่วยลดอาการปวดประจำเดือนในสตรีได้
มหาหิงค์ใช้ยังไง?
มหาหิงค์สามารถใช้ได้หลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการใช้ เช่น
- ใช้ทาภายนอก – สำหรับบรรเทาอาการท้องอืดของทารก มักนำมหาหิงค์มาผสมกับน้ำมันมะพร้าวหรือน้ำมันสมุนไพร แล้วนวดเบา ๆ บริเวณหน้าท้อง
- ใช้รับประทาน – นิยมใช้เป็นเครื่องเทศในอาหารอินเดีย หรือผสมในชาสมุนไพรเพื่อช่วยระบบย่อยอาหาร
- ใช้สูดดม – สามารถนำมหาหิงค์มาละลายในน้ำร้อนแล้วสูดไอระเหยเพื่อช่วยบรรเทาอาการหวัด คัดจมูก หรือไอ
ผลิตภัณฑ์ที่ใส่ใจจาก Umbili
มหาหิงค์เป็นสมุนไพรที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ โดยเฉพาะในการช่วยบรรเทาอาการท้องอืด ขับลม และช่วยให้เด็กที่ร้องโคลิคสบายตัวขึ้น แม้ว่ากลิ่นอาจจะแรงไปสักหน่อย แต่คุณสมบัติที่ดีของมันทำให้เป็นหนึ่งในตัวช่วยที่คุณแม่หลายคนไว้วางใจ อย่างไรก็ตาม ควรใช้ในปริมาณที่เหมาะสม และหลีกเลี่ยงการใช้ในหญิงตั้งครรภ์หรือผู้ที่แพ้ง่าย
ถ้าคุณแม่กำลังมองหาตัวช่วยจากธรรมชาติ มหาหิงค์ก็ถือเป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่น่าสนใจเลยค่ะ
